Sağlık Okuryazarlığında Yeni Bir Alan: Ağız ve Diş Sağlığı Okuryazarlığı

Öz

Sağlık okuryazarlığı insanların, hayat boyu yaşam kalitesini korumak veya iyileştirmek için sağlık hizmetine, hastalıklardan korunmaya, sağlığı geliştirmeye ilişkin gündelik yaşamda kararlar almak ve yargıya varmak amacıyla, sağlık ile ilgili bilgilere ulaşmaya, bu bilgileri anlamaya, yorumlamaya ve uygulamaya yönelik bilgi, motivasyon ve yetenekleridir. Sağlık okuryazarlığı her dönemde, özellikle de yaşadığımız salgın dönemlerinde hastalıkların önlenmesi, sağlıklı olmanın ve sağlıklı kalmanın teşviki ve geliştirilmesi açısından önem teşkil eder. Bunun yanı sıra sağlık okuryazarlığı; sağlık hizmetlerinin kullanımı ile bu bilgilerin elde edilebilmesi, anlaşılabilmesi, değerlendirilerek karar verilebilmesi ve kullanılabilmesi hususlarında toplumun ya da bireyin yetkinlik kazanması adına son derece önemlidir. Ağız sağlığı okuryazarlığı nispeten yeni bir alandır ve bireylerin uygun ağız sağlığı kararlarını almak için gereken temel sağlık bilgilerini ve hizmetlerini elde etme, işleme ve anlama kapasitesine sahip olma derecesi olarak tanımlanır. Ağız sağlığı okuryazarlığı toplum sağlığı için kritiktir çünkü daha yüksek ağız sağlığı okuryazarlığının, yaşam kalitesinin iyileştirilmesi, gelişmiş ağız sağlığı bilgisi, düzenli ağızdiş sağlığı kontrol randevuları, daha düşük diş çürüğü seviyeleri, daha düşük tedavi görmeme oranları ile ilişkili olduğu gösterilmiştir. Ağız sağlığı okuryazarlığının iyileştirilmesi toplum ağız ve diş sağlığının geliştirilmesi için diş hekimliği alanında yeni bir zorunluluktur. Bu konuda hem profesyonellere hem de hastalara yönelik durum değerlendirmesi, problemin kaynağına yönelik eğitim ve iletişim programlarının, projeler, kampanyalar ve ölçeklerin yer alacağı yenilikçi bir bakış açısının geliştirilmesi genel sağlığın ayrılmaz bir parçası olan ağız sağlığına yönelik sağlıklı davranışların benimsenmesini kolaylaştırarak bütüncül bir yaklaşıma hizmet edecektir.