Türkıye’de Sağlık Okuryazarlığı Düzeyi ve Belirleyicileri

Öz

Amaç: Sağlık okuryazarlığının (SOY) sınırlı düzeyde olması, Türkiye’deki önemli konulardan biridir. Avrupa SOY Ölçeği (HLS-EU) anketinin geçerliliği 2012 yılında Türkiye’de test edilmiş, ancak SOY düzeyini belirlemek için uygulanmamıştır. Sağlığın idamesi için toplumun SOY düzeyini belirlemek ve problemleri tanımlamak gerekmektedir.SOY için, halkla yakın ilişki içinde olan birinci basamak sağlık çalışanlarına büyük bir görev düşmektedir. Çalışmanın amacı, Türkiye’nin başkentinde birinci basamak sağlık merkezlerine başvuran 18 yaş üstü bireylerin SOY düzeyini değerlendirmektir. Bu, Türkiye’de geçerliliğinin test edildiği bir ölçek ile SOY düzeyini belirlemek için yapılan ilk çalışmadır ve ülke genelinde HLS-EU kullanılarak SOY düzeyinin belirlenmesi ile ilgili araştırmanın ön çalışmasıdır. Yöntem; Kesitsel tip araştırmada 2139 kişiye ulaşılmıştır. Anket dört düzeyde SOY düzeyini ölçmektedir.: yetersiz, sorunlu, yeterli ve mükemmel. Bulgular: Araştırmaya katılanların dörtte üçünde (% 73,5) 3’ünde sınırlı (yetersiz / problemli) SOY düzeyi vardı. İki değişkenli korelasyonlar ve çok değişkenli doğrusal regresyon modeline göre, Sınırlı SOY düzeyi, ileri yaş, düşük eğitim seviyesi ve ekonomik düzey ile anlamlı olarak ilişkili bulunmuştur.

Sonuç: Toplumumuzda SOY düzeyi düşüktür ve sağlığın geliştirilmesi için bu düzeyi arttırma çalışmaları gerekmektedir.